کوبیسم (Cubism) یکی از جریانهای هنری بسیار مهم و تأثیرگذار در دنیای هنر است که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در فرانسه به وجود آمد. این جریان هنری با رویکرد نوین و خلاقانهای به تجسم دنیا و اشیاء پیش رفت و به عنوان یکی از جریانهای پیشگام در تاریخ هنر تعریف میشود. در ادامه به بررسی مفهوم، تاریخچه، و ویژگیهای سبک نقاشی کوبیسم میپردازیم:
مفهوم نقاشی کوبیسم: کوبیسم به معنای واژه “مکعبی” است و نام این سبک از تجزیه و تحلیل اشیاء و ترکیب آنها از زوایای مختلف به شکل مکعبی گرفته شده است. در نقاشی کوبیسم، اشیاء و موضوعات به قطعات مختلفی تجزیه میشوند و از زوایای متعدد به تصویر کشیده میشوند تا دیدگاهی جدید نسبت به واقعیت ایجاد شود. این سبک هنری تلاش دارد تا دیدگاه ما را به نحوی تغییر دهد که دیگر نه به چیزها به عنوان یک واحد منظرهای نگاه کنیم، بلکه به شکلها، خطوط، و زوایا تجزیهای آنها.
تاریخچه نقاشی کوبیسم: کوبیسم در اوایل قرن بیستم در فرانسه توسط هنرمندانی همچون پابلو پیکاسو و جورج براک تأسیس شد. این سبک هنری به عنوان یک واکنش نسبت به سبکهای هنری قبلی مانند انطباقگرایی (Impressionism) و پوست-انطباقگرایی (Post-Impressionism) به وجود آمد. هنرمندان کوبیسم تلاش میکردند تا واقعیت را به شکلهای سهبعدی تجزیه و تحلیل کرده و به نمایش بگذارند.
کوبیسم به دو دوره تقسیم میشود: کوبیسم تجزیهگرایی (Analytic Cubism) که در دهه 1910 میلادی شکل گرفت و در آن اشیاء به قطعات ساده تجزیه شدند، و کوبیسم سنتتیک (Synthetic Cubism) که در دهه 1920 میلادی توسعه یافت و در آن از اجسام و اشیاء واقعی برای ایجاد ترکیبهای جدید استفاده شد.
ویژگیهای نقاشی کوبیسم: نقاشی کوبیسم دارای ویژگیها و تکنیکهای خاصی است که از آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تجزیه و تحلیل اشیاء: هنرمندان کوبیسم اشیاء را به قطعات مختلفی تجزیه میکنند و از زوایای متعدد به آنها نگاه میکنند. این تجزیه و تحلیل به تصویر کشیدن ابعاد مختلف اشیاء از زوایای مختلف را ممکن میسازد.
استفاده از شکلهای هندسی: شکلهای هندسی مانند مکعب، مخروط، و مستطیل در نقاشی کوبیسم به طور گستردهای استفاده میشوند. این شکلها به تفکیک و تجزیهی اشیاء کمک میکنند.
رنگهای خالص: هنرمندان کوبیسم از رنگهای خالص و بدون ترکیبهای پیچیده برای ایجاد تأثیرات بصری استفاده میکنند.
ترکیب مواد خارجی: در کوبیسم سنتتیک، از مواد خارجی مانند برگههای روزنامه و کاغذ برای ایجاد ترکیبهای ترکیبی در نقاشی استفاده میشود.